De bypass in
1969 in de verkenningsgang
In februari 1969 werden de werkzaamheden aan het
front van de verkenningsgang ernstig gestoord omdat deze op een tektonische breuk stootte met een spronghoogte van 1. 50 m.
Nadat stalen stijlen van 2. 20 m. waren aangevoerd was het mogelijk om hier doorheen te komen.
Inmiddels was de Symposium-periode aangebroken (1e internationaal symposium over
vuursteen) en werd de gehele opgraving aan een grote schoonmaakbeurt onderworpen.
Na het Symposium werden de werkzaamheden hervat. Met veel moeite werd de transportband door de breukzone verlengd. Korte tijd later stiet het front van de hoofdgang op een zeer grote geologische orgelpijp, die met de beschikbare middelen
op dat moment niet overwonnen kon worden.
Op dat moment het de verkenningsgang een lengte van 123,90 m.
Besloten werd naar rechts in te breken in de kalksteen en vandaar langs de
geologische orgelpijp in het verlengde van de hoofdgang een nieuwe
verkenningsgang aan te zetten. Deze aanzet van deze verkenningsgang kostte veel
tijd en zal hier verder aangeduid worden als de "Bypass".
Het vervoer in deze Bypass moest met kruiwagens plaats vinden. Om een goede overslag op de transportband te verkrijgen werd dit weer ingekort tot onder de tektonische breuk. Een houten laadbak vergemakkelijkte de overslag van kruiwagen op de transportband.

De bypass op de overzichtkaart van de horizontale
verkenningsgang te Rijckholt: stand 31-12-1969
De Bypass vanuit de hoofd verkenningsgang
had uiteindelijk een lengte van 6,60 m. [parallel aan de hoofd verkenningsgang].
De totale lengte van deze Bypass vanaf de hoofd verkenningsgang bedroeg 10 m.
Helaas eindigde de Bypass eind 1969 eveneens tegen een grote geologische
orgelpijp.
In 1970 werden de aanwezige prehistorische galerijen bij de Bypass onderzocht. Aangezien zich achter de 5 m. brede geologische orgelpijp
in de Bypass intacte mijngangen bevonden, besloot de frontbezetting met vereende krachten door de geologische orgelpijp heen te breken
in de oorspronkelijke hoofd verkenningsgang.
Wat niemand voor mogelijk gehouden had was tegen het einde van september 1970 bereikt. Voor het einde van het jaar kon een vooruitgang van 6.10 m geboekt worden
De totale lengte van de hoofd verkenningsgang bedroeg eind december 1970 130 m.
Omdat de hoofd verkenningsgang weer beschikbaar
kwam werd er niet verder meer gewerkt aan de Bypass en is deze dus verder nooit
afgemaakt.
Helaas is deze Bypass op de definitieve plattegronden nooit ingetekend, waardoor
deze later in de vergetelheid is geraakt.
Alleen in de jaarverslagen van 1969, 1970 en 1971 is de Bypass in de bijlage
opgenomen (zoals op de afbeelding hierboven te zien is)
Helaas is deze Bypass uiteindelijk tijdens de conservering van de mijn in 1977-1978 opgevuld en met een betonblokkenmuur dichtgemetseld,
waardoor deze niet langer zichtbaar was vanuit de verkenningsgang.
De herontdekking van de Bypass:
Er zijn tijdens de conservering van de verkenningsgang in 1977-1978 enkele prehistorische
gangen door muren afgesloten en dichtgemetseld en daardoor niet meer betreedbaar
vanaf de verkenningsgang.
Helaas is in die periode niet goed vastgelegd waarom dit gebeurde.
Tijdens de grote renovatie / consolidatie in de periode 2021-2023 werden
daarom op 6
plekken in de verkenningsgang kijkgaten gemaakt.
Door zes kijkgaten te maken, kon er via de kijkgaten met een camera (endoscoop)
gekeken worden hoe de gangen in deze delen er bij liggen, wat hun staat is en of het mogelijk is, deze delen
weer zichtbaar te maken.

Voorbeeld inspectiegat met endoscoop (augustus 2021)
©2021 Stichting ir. D.C. van Schaik.
Tijdens deze inspecties via deze kijkgaten werd
in augustus 2021 de Bypass herontdekt.
Om dit verder te onderzoeken werd het inspectiegat groter gemaakt.

Nadat het inspectiegat groter is gemaakt kan een begin worden gemaakt met
verder onderzoek (augustus 2021)
©2021 Stichting ir. D.C. van Schaik.
Tijdens de verdere inspectie blijkt dat ze aan de rechterkant van het begin van de bypass zijn uitgekomen en dat deze Bypass geheel met kalksteenbrokken en vuursteen brokken gevuld
is.
De Bypass ligt aanmerkelijk hoger ligt dan de bezoekersgang zelf, ze hebben hier
dus tijdens de aanleg van deze Bypass in de jaren 60 op een hoger niveau gebroken.
Om de bypass verder te vergroten moest er heel
wat werk verzet worden, want daarvoor moest er eerst door twee betonmuren en een
stalen afzetting (stijlen e.d.) heen gebroken worden.
De Bypass is de enige plek in de vuursteenmijn waar bezoekers de originele stalen stutten uit de jaren 60 nog kunnen zien
die gebruikt werden als ondersteuning bij het aanleggen van de verkenningsgang.
Alleen al daarom is het belangrijk om deze Bypass open te houden.

Linker deel: Constructie met stalen stijlen: Detail ondersteuning verkenningsgang, gezien
vanuit de Bypass.
Terug naar de jaren 1964-72
©2023 Henk Engelen
Uiteindelijk is er over een lengte van 3 meter de bestaande muren weg gebroken zodat de stalen draagconstructie van de jaren 60 gang goed zichtbaar is.
Dit geeft een mooi beeld van de werkwijze tijdens de opgravingen in de jaren
1964-72.

2022-04-11: Vorderingen Bypass:de 2e muur wordt opengebroken. De stalen
stijlen (met roest) zijn duidelijk zichtbaar.
©2022 Stichting ir. D.C. van Schaik.

April 2022: verdere inspectie in de Bypass
©2021 Stichting ir. D.C. van Schaik.

Bypass: plattegrond
©2021 Stichting ir. D.C. van Schaik.
Op bovenstaande plattegrond is duidelijk te zien
hoe ook de bypass uiteindelijk tegen een grote geologische orgelpijp eindigde.
Daaronder de verkenningsgang die uiteindelijke toch door een bijzonder grote
geologische orgelpijp heen gedreven kon worden.
De grijze lijnen zijn de (beton) muren (deels ook zichtbaar op onderstaande
foto).

Foto binnen de Bypass. De stalen constructie en de muur (rechterkant Bypass)
zijn duidelijk te zien.
©2021 Stichting ir. D.C. van Schaik.
Eindresultaat na de renovatie / consolidatie in de vuursteenmijnen:

Situatie in de verkenningsgang bij de Bypass met stalen stutten.
©2023 Henk Engelen
Als de Bypass bekeken / onderzocht moet worden, kunnen die middelste balken er uit geschoven worden.
Zo blijft alles veilig en is de Bypass toekomstbestendig.
De Vuursteenmijn heeft er weer een mooie attractie bij gekregen.
Interesse?
Iedereen kan zich aanmelden voor de reguliere excursies (alleen mogelijk vanaf
april t/m september i.v.m. overwintering vleermuizen).
Zie de pagina excursies voor de mogelijkheden!
Woon je niet in de buurt? Geen probleem. Combineer het bezoek aan de
vuursteenmijnen met bijzondere wandelingen in en rond het Savelsbos.
Overnachten is mogelijk in B&B Riekelt
(op loopafstand van de vuursteenmijnen).
|